Martijn, expert en trainer bij De Kracht

Wat houdt Expliciete Directe Instructie (EDI) in?

Op scholen waar de leerresultaten achterblijven, wordt steeds vaker Expliciete Directe Instructie (EDI) ingezet. Een effectieve didactische methode, die goed aanslaat bij leerlingen die moeite hebben met leren en extra begeleiding kunnen gebruiken. De leerkracht geeft duidelijk instructie, de leerlingen doen het stapje voor stapje na. Vooral leerlingen die moeite hadden met rekenen kwamen naar me toe en zeiden: ‘Ik vind rekenen voortaan leuk, want nu snap ik het echt.’ EDI is een wetenschappelijk bewezen effectieve didactische methode. Zeker bij leerlingen die zwakker presteren, zie je het niveau omhoog gaan. De methode is toepasbaar in zowel het regulier als speciaal onderwijs van po tot hbo.”

Hoe werkt deze methode?

“EDI werkt vooral goed bij kernvakken. Elke les heeft één doel, bijvoorbeeld: hoe bereken je de oppervlakte? De leerkracht activeert de voorkennis van de leerlingen (met tafels vermenigvuldigen), legt het belang uit (waarom is het handig om te leren?), geeft een duidelijke instructie en doet het voor in de klas. Daarna doet de klas het samen met de leerkracht na. In het volgende stapje herhalen de leerlingen dit in tweetallen of groepsgewijs, om het tenslotte alleen te doen. De leerkracht checkt regelmatig of iedereen nog bij de les is en gebruikt activerende werkvormen. Tijdens alle fasen stel je vragen, denk je hardop na en doe je dingen voor. Je betrekt de kinderen er continu bij.

Hoe verhoog je hiermee betrokkenheid in de klas?

Als je een vraag stelt aan de klas, geef je eerst bedenktijd. Daarna geef je willekeurig een beurt door het gebruik van beurtstokjes. Hierdoor denken alle kinderen na en iedereen kan een beurt krijgen. Als een leerling het antwoord niet weet, stel je wat extra vragen om te zorgen dat de leerling stapsgewijs wel tot een antwoord komt. Met beurtstokjes verhoog je de betrokkenheid van álle leerlingen. Met vingers opsteken zie je dat de rest achterover gaat leunen: ‘Ha, ik hoef even niks te doen.’ Vaak zijn het kinderen die fanatiek of ergens goed in zijn die hun vinger opsteken. Daardoor worden de verschillen in de groep alleen maar groter. Ook het gebruik van wisbordjes verhoogt de betrokkenheid. De leerkracht stelt een vraag en iedereen schrijft het antwoord op een wisbordje, die ze omhoog houden. De leerkracht ziet dan in één oogopslag wie het wel of nog niet snapt. Die leerling geef je later nog eens apart instructie, als de rest zelfstandig aan het werk is.”